جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 1668
کارکردهای تربیتی پرسش در قرآن
نویسنده:
زهرا رنجبرتیلکی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
قرآن کریم، کتاب مذهبی ما مسلمانان، معجزه‌ی جاوید و سند نبوت حضرت خاتم(صلّی‌الله‌علیه‌وآله) و دستورالعمل هدایت و تربیت انسان است. از آن‌جا که تعابیر و گزاره‌های قرآن، توسط خداوند دانا، مدبر و حکیم انتخاب شده است، استفاده از هر الگوی بیانی در این گزاره‌ها، نشانه‌ی نقش و کارکرد مؤثر آن در تربیت و هدایت انسان و جوامع انسانی است. پرسش از مهم‌ترین روش‌های کسب معرفت و شناخت و توصیه‌ی قرآن می‌باشد. «فَسْألُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لاتَعْلَمُون‏» « اگر نمى‏دانيد، از آگاهان بپرسيد.»(انبیاء/7) قرآن در بیان اهداف خود از اسلوب‌های متنوعی استفاده کرده است. اسلوب استفهام و پرسش حدود 1260 بار در قرآن تکرار شده است. پژوهش حاضر در ‌صدد کشف و ارائه‌ی کارکردهای تربیتی پرسش در قرآن است. این پژوهش حاوی یک مقدمه در «کلیات تحقیق»، سه فصل در «پرسش»، «تربیت در قرآن» و «کارکردهای تربیتی پرسش در قرآن» و یک ضمیمه در «پاسخ‌گویی» است.در فصل اول از کلیاتی درباره پرسش، آداب، اهمّیت و انواع آن و نیز از پرسش در قرآن، اطّلاعات آماری پرسش‌ها‌ی قرآنی و ادات استفهامیِ بکار رفته در آن و معانی حقیقی و بلاغی آنها بحث شد. در پایان فصل، جدول تعداد و پراکندگی آیات پرسشی به ترتیب سوره‌ها و نیز جدول فراوانی ادات استفهام آورده شده است. در فصل دوم از تربیت دینی، اهداف و روش‌های آن و نیز برخی روش‌های تربیتی قرآن بحث شده است. در فصل آخر یعنی «کارکردهای تربیتی پرسش در قرآن» آیات پرسشی قرآن با استفاده از کتاب‌های تفسیری و تربیتی به تفصیل بررسی، و بیست و نه کارکرد اساسی و مهم تربیتی از این آیات استنباط و استخراج شد و برای هر کارکرد از میان آیات مرتبط، آیه‌ی دارای دلالت بیشتر انتخاب و توضیحات لازم، ارائه و در نهایت آیات هم‌سو با هر کارکرد ذکر شد. مهم‌ترین دستاورد این پژوهش آنست که هر یک از آیات پرسشی قرآن با اتخاذ شیوه‌ای خاص، استفاده از ادات ویژه، سیاق خطاب یا غیبت و نیز با توجه به موضوع، مخاطب، سؤال کننده و شأن نزول آیات، دارای چندین نکته و کارکرد است که در تربیت و هدایت انسان و جامعه‌ی انسانی بسیار مؤثر است و می‌تواند دستمایه افرادی که عهده‌دار امر تربیت هستند باشد. این نوشته با عنایت به محدودیت‌ها و بضاعت اندک نگارنده بخش کوچکی از این کارکردها را ارائه داده است. انشاءالله این گام، هر چند کوچک و جزیی مورد قبول حضرت حق و آغازی بر فعالیت‌های علمی علاقه‌مندان در این زمینه باشد.
جهاد اسلامی، دفاع یا تهاجم در زمان حضور و غیبت معصومین (ع)
نویسنده:
غلامعلی حافظیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در بین آموزه‌های اسلام که مجموعه‌ای از اصول و فروع است یکی از آنها جهاد الهی است، جهاد و پاسداری از ارزشهای والای دینی و کرامتهای انسانی همواره با پرسش درون دینی و نسبتهای برون دینی نظیر اینکه اسلام دین خشونت، جنگ و خونریزی است همراه بوده است، پرسش از اینکه آیا جهاد توصیه شده در متون دینی هموارهو در همه شرایط شامل جهاد ابتدایی و دفاعی است یا تنها جهاد دفاعی را شامل می‌شود، پرسش یاد شده از سوی اندیشمندان اسلامی پاسخی یکسان در پی نداشته است، چنانکه برخی از فقها جهاد ابتدایی را در عصر غیبت مجاز ندانسته‌اند، پژوهش حاضر کوشیده است براساس آموزه‌های دینی پاسخی درست برای این پرسش ارائه نماید، تحلیل درست از جنگ و جهاد و اینکه زیست انسانی به عنوان یک اصل غیرقابل تردید مورد قبول تمامی دانشمندان مسلمان و غیرمسلمان است، کوشش بایسته دیگری است که پژوهش درصدد بیان آن است و برخلاف آنچه مستشرقان و دیگران گفتند دین اسلام دین همزیستی مسالمت‌آمیز است و مجموعه آموزه‌های آن خواه آنها که جنبه تنذیری دارد و خواه آنها که جنبه تبشیری دارد همه در راستای تشکیل یک حیات طیبه است. پژوهش پیش رو در فصل نخست به بیان طرح مسأله و اهمیت جهاد و ویژگی‌های حقوقی دین اسلام پرداخته است و در فصلهای بعدی براساس دیدگاه‌های دانشمندان، مستندات فقهی و تاریخی پاسخهای لازم برای پرسش درون دینی و اتهامات برون دینی ارائه شده است. روش پژوهش، تحلیلی – توصیفی و کتابخانه‌ای است که پس از بررسی متون دینی، بررسی آراء و مستندات هریک از صاحبان اندیشه، نگارنده در حد توان علمی تلاش نموده است نتایجی براساس مستندات ارائه نماید.
مفهوم واژه‌ی رضا در متون عرفانی
نویسنده:
غلامرضا احمدزاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رضا به معنی خشنودی یا خشنود شدن و با لفظ دادن و آوردن به معنی اجازت دادن و آوردن است. رضوان مقابل سخط و غضب است و از اصطلاح های عرفانی است به معنی رفع کراهت و تحمل مرارت احکام قضا و قدر است و در اصطلاح عرفان شادی دل است به آن چه پیش آید. از آنجا که عارف در مسیر حرکت خود یعنی رسیدن به معشوق باید سختی ها و مشکلات راه راتحمل کند و راضی باشد. رضا یکی از حالات عارفان است که تاکنون به صورت مستقل مورد بررسی قرار نگرفته است. بنابراین اهمیت و ضرورت انجام چنین پژوهشی در مورد رضا مشخص می شود. بدین منظور آیات قرآن و روایات و احادیث و نظر بزرگان دین و عارفان با استفاده از منابع و کتب مهم مورد بررسی قرار گرفت و مجموعه ای به نام مفهوم واژه رضا در متون عرفانی گردآوری شد. و برای اینکه مفاهیم رضا بهتر منتقل شود این مجموعه به پنج فصل تقسیم شد و برای هر موضوع مصادیق قرآنی و یا از سیره ی بزرگان دین و عرفان بیان شده است.اهتمام نگارنده در تدوین این مجموعه بر آن بوده است که دریچه ای تازه فراروی پژوهشگران و محقّقان ادبیات غنی فارسی بگشاید.
بررسی فقهی و حقوقی شیطان پرستی و راهکارهای پیشگیرانه آن
نویسنده:
زهره کاظم زاده
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
انسان در دنیای صنعتی امروز نیاز شدیدی به معرفت و معنویت دارد و در جستجوی رفع عطش خود می‌باشد در این میان در فضای اجتماعی، فرهنگی فرقه‌ها و گروه های جدید با رشدی روزافزون در کنار ادیان بزرگ در مطرح شده اند که یکی از این فرقه‌ها شیطان پرستی می باشد که به طور رسمی در دهه 60 میلادی پدید آمده وبرخوردها و مواجه ای گوناگون از سوی دولت ها و مراکز دینی و مردم با آنها صورت گرفته است. آنها از طریق فضاى مجازى و با توجه به عصر انفجار اطلاعات و دسترسی سریع جهانی به اطلاعات در سراسر جهان به تبلیغات گسترده‌اى در جهت تهى کردن جوانان از ارزشهاى دینى، به ترویج گناه و هدم اصول اخلاقى و در قالب‌هاى معنویت و عرفان سکولارى، دست زده اند. راه برون رفت از این ترفند جدید، آگاهى بخشى به توده‌هاى ملت، به ویژه جوانان از طریق ارائه عرفان ناب اسلامی می‌باشد. تا بدانند که به چه طریق به دنبال رفع نیازهاى معنوى خود باشند. همچنین راهکار اصلی مقابله توسل به انواع سیاست‌های کنترلی در مواجهه با انحرافات اجتماعی که همواره یکی از استراتژیهای راهبردی قرآن کریم می باشد. قرآن کریم که عهده دار هدایت انسان و راهنمایی او برای رسیدن به ارزشها و فضیلت‌ها است، از یک سو ضد ارزشها و ناهنجارها را بیان فرموده و از سوی دیگر زمینه‌ها و عوامل آن را تشریح نموده است. از این رو، تحلیل و بررسی رویکرد قرآن در تبیین شیطان پرستی و آثار و عواقب آن، همچنین راهکارهای مقابله و پیشگیری از آن از منظر اسلام و قرآن مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد تا با آگاهی و شناخت بیشتر خطر آسیب‌پذیری کاهش یابد.
تاریخ تشیع در دوران امام جواد علیه‌السلام
نویسنده:
حسین نعیم‌آبادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
به منظور شناخت نقاط ابهام آمیز سیره عمومی و همچنین کیفیت تعاملات امامان معصوم با نوع انسانی معاصر با آنان بررسی تاریخ تشیع در دوره زمانی هر یک از امامان معصوم به عنوان بخشی از افراد جامعه انسانی ضروری به نظر می‌رسد. سوال کلی بررسی شده در این نوشتار به وضعیت شیعیان در دوران امام جواد(ع) معطوف است و به دنبال بررسی این فرضیه است که آیا وضعیت شیعیان در شرائطی یکدست و یکپارچه بوده است یا اینکه برخلاف تصور رائج اختلافات جدی کلامی در میان جامعه شیعه و امامیه وجود داشته است. این نوشتار در مجموع فرضیه دوم را با واقعیات عینی تاریخی منطبق‌تر می‌داند. در فصلی از نوشتار به بررسی وضعیت کلی در جهان اسلام پرداخته شده و با توجه به همزمانی امامت آن حضرت با حکومت مامون و معتصم، دوران حاکمیت این دو خلیفه عباسی بر سرزمین های اسلامی دوره ای سرشار از جنگ وآشوب داخلی و سرکشی های خارجی از ناحیه مصر و روم توصیف شده است و شورش بابک خرم دین به عنوان چالش اصلی در دورانی به امتداد حدود 23 سال از سال 200 تا 223 ق مورد نظر قرار گرفته است که نقطه‌ی شروع علاقمندی خاندان عباسی به غلامان ترک از همینجا یعنی اقدامات ضدبابکی افشین سردار ترکی شروع میشود. توصیف جامع‌تری از دسته بندیهای شیعیو غیر شیعی بخش دیگر این فصل را به خود اختصاص داده است. ظاهرا فرقه‌های شیعی در این دوره برخلاف دوران امام هشتم‌(ع)البته به جز دوران بحران و تثبیت وضعیت فوق‌العاده یا برجسته‌ای نداشته‌اند. اما در این میان معتزله به عنوان گرایش غالب کلامی در این دوره با حمایت دو خلیفه عباسی مهم‌ترین رویداد قرن سوم یعنی رویداد محنت قرآن را رقم زدند. در بخشی دیگر به بررسی ترکیب جمعیتی و جغرافیای انسانی شیعه در شهرهای مهم جامعه اسلامی آن روز پرداخته شده است. مواضع سیاسی امام جواد(ع)، تشکیلات شیعه، بررسی ابعاد سیاسی سازمان وکالت و هم چنین قیام‌های شیعی از مباحثی است که در فصل دیگر این نوشتار بدان توجه شده است. بررسی دیدگاه‌ها، رویکردها، احادیث، اساتید و شاگردان و نگاه موشکافانه در مورد نمایندگان اندیشه‌های کلامی امامیه در آن دوره و دستیابی به سرنخ‌هایی دقیق‌تر از این اصحاب مباحثی است که تحت عنوان شاگردان امام جواد(ع) مورد بحث و کنکاش قرار گرفته است. شاید مهم‌ترین بخش این نوشتار پیدا کردن نقاط کور پژوهش در همین راستا محسوب شود.
مسئله بردگی، بردگان و موالی در سیره امامان ششم تا دوازدهم (ع)
نویسنده:
لیلا نیک آئین
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رسم برده‌داری با سابقه‌ای دیرین، در تمدن بشری و عربستان عصر جاهلی امری متداول بود و مقارن با ظهور اسلام برده‌داری به عنوان یک معضل اجتماعی مطرح شد. برخورد کلی اسلام با پدیده اجتماعی بردگی، مبارزه با این سنت غلط از طریق ارائه راهکارهایی برای حذف تدریجی بردگی بود. اما پس از رحلت پیامبر (ص) با پی‌ریزی سیاست فتوحات توسط خلفا، با ورود اسراء فراوان به جامعه اسلامی، برده‌داری رشد کرد و سران مسلمانان برخوردهای متفاوتی نسبت به این موضوع از خود نشان دادند. در این میان ائمه اطهار (ع) که خلفای راستین رسول‌خدا (ص) در بعد استمرار سیره نظری و عملی آن‌حضرت بودند، به‌رغم برخی سیاست‌ها و سنت‌های رایج در جامعه، مشی قرآنی و نبوی را ادامه دادند. لذا سیره اهل‌بیت (ع) در مواجهه با مسئله بردگی و بردگان کارنامه اسلام را درخشان کرده است.این نوشتار بر آن است تا نشان دهد که امامان ششم تا دوازدهم چه دیدگاهی نسبت به مسئله بردگی و بردگان داشته‌اند و راهکارهای عملی و نظری آنان در این باره چه بوده است. این‌کار به روش تاریخی، با اسلوب توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای انجام شده است.
فرهنگ فرقه‌ها و نحله‌های دینی و مذهبی بر اساس کتالب البدء و التاریخ
نویسنده:
مریم شهابی رابری
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
کتاب البدء و التاریخ نوشته مطهر بن طاهر مقدسی مورخ سده چهارم هجری است. او در این کتاب به تاریخ بشر از آغاز خلقت تا زمان خود اشاره کرده است. ادیان و مذاهب پیش از اسلام و پس از آن در میان ملل مختلف از جمله یهودی، مسیحی، زردشتی، اسلام، صابئه، مانویه، ادیان هند و حتی یونانی، از موضوعاتی است که مقدسی به آن پرداخته است. در این پژوهش نخست مختصری از زندگی مقدسی گفته شده و کتاب البدء و التاریخ معرفی شده است. سپس فرقه‌ها و مذاهب نام برده شده در کتاب استخراج و علاوه بر توضیحات مقدسی در کتاب البدء و التاریخ از کتاب‌های فرق و مذاهب، تاریخی و کلامی نیز استفاده شده است. در بحث از هر کدام از فرقه‌ها و نحله‌ها تا جایی که امکان داشته مؤسس آنها، تاریخ به وجود آمدن، مکان‌هایی که به وجود آمده و گسترش یافته‌اند و اعتقادات آنها مورد بررسی قرار گرفته است.
قدرت در اندیشه سیاسی امام جعفر صادق (ع) (رئیس مکتب جعفری)
نویسنده:
قاسم سیدآقائی احمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
نگاه به مفهوم و معنای قدرت از گذشته تا کنون و باپیشرفت علوم و تفکیک علوم انسانی از هم، باعث ارائه تعریفی فراتر از تعریف لغوی و فراوانی تعاریف شده است. نقش کلیدی مفهوم قدرت در علم سیاست متفکران سیاسی را برآن داشت تا نسبت به، روز رسانی تعریف و تطبیق آن با زمان و کشف لایه های پنهان آن اقدام فراوانی انجام دهند.دیدن قدرت به صورت خرد و شبکه ای و حضورش در همه لایه ها و سطوح زندگی اعم از سیاست؛ اقتصاد، اجتماع و علم و فرهنگ و ... حتی بدون اجبار و زور از مشخصه های تعریفی نو از آن است.سیره نظری و عملی ائمه معصومین (ع) به خصوص امام جعفر صادق (ع) به عنوان رئیس مکتب جعفری و ایجاد شبکه ای کرسی تدریس و نشر دانش و فرستادن شاگردانش به دیگر نقاط از مواردی است که در چارچوب تعریف شده قدرت مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.کشف رابطه بین اندیشه شیعه و قدرت ازاهداف این تحقیق است .پاسخ به سئوالاتی همچون نگرش امام صادق (ع) به قدرت ، تاثیر عنصر زمان و مکان بر اندیشه و رفتار امام(ع) و در نهایت شیوه امام(ع)، ما را در رسیدن به هدف تحقیق رهنمون خواهد کرد. در نهایت فرضیه تربیت نیروی انسانی، ایجاد کرسی های فقهی و علمی و نهادینه‌کردن علوم عقلی و نقلی به عنوان مولفه های قدرت، و جایگزین کردن جهاد علمی به جایقیام مسلحانه مورد بررسی قرار می گیرد.با نگاهی به سیره نظری و عملی امام در می یابیم امام هم به قدرت سخت و هم به قدرت نرم اعتقاد داشت و اما با توجه به شرایط زمانی و مکانی شیوه نرم را ترجیح می دادند و تربیت نیروی انسانی، ایجاد کرسی های فقهی و علمی و نهادینه ‌کردن علوم عقلی و نقلی را به عنوان مولفه های قدرت، مورد توجه قرار دادند.
مبانی دینی حقوق بشر اسلامی از منظر قرآن و روایات
نویسنده:
رضا یاری‌نیا تشریق
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
هر سند حقوقى بر اساس مبانى خاصى تدوین مى‌شود از جمله سندهاى حقوقى، اعلامیه حقوق بشر اسلامی است که در نشستى با حضور سران کشورهاى اسلامى در قاهره در سال 1364 با 25 ماده حقوقى به تصویب رسید.قبل از پرداختنبه مبانى دینیاین اعلامیه لازم است حجیت منابع دینی مورد بررسی قرار بگیردچرا که بدون در نظر گرفتن حجیتمنابع ، استناد کردن به آنها امریست نا معقول، به همین علتدر میان منابع حقوقی، قرآن و سنت و عقل ازحجیت کامل برخودارند ولذا مى‌توان اصول این اعلامیه حقوقى را به این سه منبع استناد کرد گرچه به دو منبع اول به مراتب بهتر است.مرحله بعد اصول هفتگانهاین اعلامیه است که عبارتند از: اصل حیاتمادیو معنوی و اصل کرامت و... . وقتی این اصول مشخص باشد استناد کردن به منابع مطلب را واضحو روشنتر می کند.امّا مبانى دینیاین اعلامیه که اصل مطلب را در برمی‌گیرد، همان مستند ات دینیاین اصول هفتگانهاست و در ادامه برای تکمیل بحث، به مبانی کلامی نیز اشاراتیرفته است.بنابراین تعدادی ازاین اصولدر بحث انسان شناختى مطرح است که عبارتند از: اصل حیات مادى، اصل حیات معنوى، اصل کرامت، اصل آزادى، اصل امنیت اجتماعى، اصل عدالت، اصل مسئولیت، اصل مالکیت، اصل نیکوکارى، اصل احترام به دیگران، اصل امر به معروف و نهى از منکر، اصل حفظ محیط زیست، اصل تشکیل خانواده، اصل حقوق زنان، اصل تقوا.و برخى دیگر در بحث خداشناختى مطرح است که عبارتند از: اصل ولایت الهى، اصل مرجعیت شریعت، اصل مساوات، اصل عدالت. و برخى هم در بحث معرفت شناختى مطرح است که اصل تعلیم وتربیت است.
شاخصه‌های فرهنگی نخبگی در آموزه‌های اسلامی
نویسنده:
رسول تقی‌خواه قره‌بابا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در استخراج شاخصه‌های فرهنگی نخبگی از آموزه‌های اسلامی، مبانی نخبه‌پروری مورد بحث قرار می-گیرد. در مبانی، سه موضوع قابل بررسی است. الف) چیستی ارتباط دین و فرهنگ ب) وابستگی اخلاق به دین ج)مفهوم شناسی علم اسلامی. بدین ترتیب که در تناسب دین و فرهنگ، دین مبدأ فرهنگ‌سازی می‌باشد که این مسأله بر اساس فطری بودن معرفت دینی و پیشوایی ائمه معصومین (علیهم‌السلام) در هدایت‌گری آن قابل اثبات است. در مورد اخلاق نیز، زمانی که مبتنی بر آموزه‌های اسلام باشد، از ویژگی‌هایی همچون ضمانت اجرایی داشتن، قداست بخشی به گزاره‌های اخلاقی حاصل از عقل و مهم‌تر از همه، اسوه‌سازی و معرفی مصادیق نخبگان پیشرو در هدایت نخبگان جامعه اسلامی، برخوردار است. موضوع سوم؛ علم اسلامی از مولفه‌های اصلی نخبگان می‌باشد که بر اساس مراتب ایمان، تقوا و عمل صالح تعریف می‌شود. الگوی ناب از منظر قرآن کریم، پیامبر اکرم (ص) است. انقلاب پیامبر(ص) انقلاب فرهنگی بود. شاخصه-های فرهنگی و اخلاقی نخبگی از منظر آیات و روایات عبارتند از: عقل را مقهور منطق قرآنی و روایی دانستن؛ مقهور قدرت و لذت ها نشدن، بلکه دنیا را مقدمه آخرت پنداشتن؛ مراتب علم را با مراتب تقوا درنوردیدن؛ ژرف‌اندیشی در کسب حقیقت را با تسلیم بر حق بودن آمیختن؛ سبقت در اندیشه، عمل‌صالح و سکوت سازنده را به سبقت در قدرت و لفّاظی ترجیح دادن و در نهایت با کسب بصیرت، نفس خویش را در تمییز حق و باطل تربیت کردن، می‌باشد.
  • تعداد رکورد ها : 1668